POLICIA NACIONAL, GUARDIA CIVIL, ERZAINTZA, MOSSOS D`ESQUADRA, POLICIA MUNICIPAL

W 1824 roku król Ferdynand VII wydał dekret królewski, w którymutworzono Generalną Policję Królestwa Hiszpanii. W kolejnych latachformacja rozwijała się, a dzisiaj stanowi jedną z najnowocześniejszych służb policyjnych w Europie. W Hiszpanii państwowe siły bezpieczeństwa obejmują dwie służby: Narodowy Korpus Policji (Cuerpo Nacional de Policía) i Gwardię Cywilną (Guardia Civil). W Policji zatrudnionych jest 65 tysięcy policjantów, natomiast w Guardia Civil 84 tysiące funkcjonariuszy. Funkcje obu organów są do siebie zbliżone. Różnica polega na tym, że Guardia Civil realizuje swoje zadania zasadniczo na prowincji tzn. na obszarach wiejskich i skupia większą uwagę na ochronie granic, natomiast Policja Krajowa (Policia Nacional) działa głównie w miastach. Nadzór nad Policją sprawuje Minister Spraw Wewnętrznych, za pośrednictwem Sekretarza Stanu ds. Bezpieczeństwa, zaś bezpośrednio dowodzi Dyrektor Generalny Policji. Gwardia Cywilna jest formacją "paramilitarną", podlega Ministerstwu Spraw Wewnętrznych oraz Ministerstwu Obrony i co ciekawe odpowiada za nadzór nad ruchem drogowym poza miastami. Trzeba zwrócić uwagę, że w Hiszpanii funkcjonują również pełnoprawne służby policyjne regionów autonomicznych, baskijska Erzaintza i katalońska Mossos d`Esquadra.

MEDIA, SOCIAL MEDIA I FILMY DOKUMENTALNE

Po wylądowaniu na lotnisku, bardzo serdecznie przywitała nas podinsp. Karolina Gawlicka-Bąk, Oficer Łącznikowy polskiej Policji w Królestwie Hiszpanii, wraz z miejscowymi policjantkami. W kolejnych dniach wzięliśmy udział w zajęciach w Komendzie Głównej Policji Narodowej oraz madryckiej Komendzie Stołecznej
Policji Narodowej. Już na początku wizyty mieliśmy okazję poznać dowodzącego tą formacją. El comisario principal José Ángel González Dyrektora Generalnego Policji Narodowej (DAO de la Policia Nacional) to policjant z ogromnym doświadczeniem zawodowym o ponad 50-letnim stażu służby. W Hiszpanii wielu funkcjonariuszy, nie tylko z kadry kierowniczej, ma za sobą 30 lat w mundurze.

W Biurze Prasowym zajmował się nami zastępca rzecznika Komendanta Głównego, inspector jefe Enrique Sacristan Romanos, wspólnie z subinspector Laurą Garaboa Narajno, która w głównej mierze zajmuje się social mediami. Przedstawiono nam strukturę i kompetencje hiszpańskich służb realizujących zadania policyjne, jednak gospodarze dostrzegli, że przede wszystkim staraliśmy się koncentrować na poznaniu aspektów praktycznych różnego rodzaju zagadnień i działań. Oprócz warsztatów i prezentacji, mieliśmy możliwość odbycia wielu bezpośrednich spotkań z tamtejszymi policjantami oraz poznania warunków i metod ich pracy.

Poznaliśmy funkcjonowanie policyjnej służby prasowo – informacyjnej na poziomie krajowym i regionalnym. Dowiedzieliśmy się, że w hiszpańskiej Policji Narodowej portal internetowy i social media, takie jak Twitter, Facebook, TikTok i YouTube prowadzone i obsługiwane są tylko przez Komendę Główną. Informacje, jakie są przekazywane z poszczególnych komend, dotyczące realizacji spraw czy też tematów profilaktycznych, dystrybuowane są centralnie i umieszczane wyłącznie na stronie KG PN. Jedną z zasad policyjnych działań informacyjnych jest nie tylko oznaczanie policyjnym logo materiałów filmowych oraz zdjęciowych, ale także nagrywanie wypowiedzi i pokazywanych materiałów zawsze z wyraźnie widocznym i "nieusuwalnym" godłem policyjnym. Ten element stanowi składową "ścianek", mównic, sal konferencyjnych, a nawet "mat", na których prezentowane są dowody rzeczowe.

091 i ALERTCOPS

W madryckiej Komendzie Stołecznej Policji towarzyszyliśmy policjantom odpowiedzialnym za kontakty z mediami, mogliśmy zapoznać się z systemem pracy, zasadami przepływu informacji, budowania przekazu oraz obejrzeć przykładowe efekty działań. Jednostka dysponuje nowoczesną i kompleksowo wyposażoną salą konferencyjną, która pozwala szybko i sprawnie organizować briefingi, konferencje i spotkania z dziennikarzami. Ponadto odwiedziliśmy odpowiednik stołecznego stanowiska kierowania. Naszym przewodnikiem był dyżurny z 44-letnim stażem służby, a jego zaangażowanie zrobiło na wszystkich uczestnikach spotkania ogromne wrażenie. Mieliśmy okazję zapoznać się z funkcjonowaniem policyjnego numeru alarmowego (091) oraz zobaczyć, jak przebiega koordynowanie działań przez radiooperatorów. Zaprezentowano nam także, wspierającą proces kontaktu z policją, specjalną aplikację na smartfony (ALERTCOPS), pozwalająca na dyskretny kontakt, poszerzenie zakresu informacji i materiałów, jakie ofiara lub świadek może przekazać policjantom. Interesującą nowością jest system wdrożony w celu identyfikacji nieautoryzowanych lotów dronami na terenie stołecznej metropolii. Elementem stanowiska są również specjalne sale pozwalające pracować zespołom sztabowym nadzorującym zabezpieczenia imprez odbywających się w mieście.

4 STOPIEŃ ZAGROŻENIA

Podczas pobytu miejscowi policjanci wielokrotnie prezentowali nam sprzęt, jakim dysponują. Z uwagi na obowiązujący w Hiszpanii 4 stopień zagrożenia terrorystycznego, wszędzie można było dostrzec specjalne wyposażenie, funkcjonariuszy w kamizelkach kuloodpornych, z bronią automatyczną. Ogólną zasadą w Hiszpanii jest pełnienie służby z bronią krótką i to bez względu czy ma ona charakter zewnętrzny czy wewnętrzny lub biurowy. Każdy policjant, bez względu na szarżę i funkcję, także dyżurny madryckiej komendy stołecznej, radiooperatorzy czy rzecznik prasowy, wszyscy noszą broń osobistą. Na wyposażeniu każdego radiowozu oznakowanego znajduje się strzelba oraz dodatkowe (ciężkie) kamizelki kuloodporne, ponadto drzwi kierowcy i dysponenta są wyposażone we wkładki balistyczne chroniące załogę oraz mogące stanowić osłonę po opuszczeniu pojazdu. Policjanci otrzymują broń długą (karabinkami i pistoletami maszynowymi) w ukompletowaniu z kolimatorem i latarką.

FAŁSZYWE 500 EURO – SPRAWA DEKADY

Wspólnie z zastępcą rzecznika Komendanta Głównego Policji Narodowej, w kompleksie Narodowego Banku Hiszpanii (Banco Nacional de España), uczestniczyliśmy w konferencji prasowej dotyczącej aktualnej realizacji, obejmującej rozpracowanie i zatrzymanie członków grupy przestępczej zajmującej sie procederem profesjonalnego fałszowania banknotów o nominale 500 Euro. Był to przykład współdziałania Policji Narodowej i autonomicznej policji katalońskiej (Mossos d`Esquadra) oraz Europolu, a przy okazji największa tego typu sprawa od dekady. Jak oszacowano, przestępcy mogli wyprodukować nawet 8 000 000 fałszywych banknotów. Na miejsce przybyły liczne media relacjonujące to wydarzenie. Co ciekawe zebranym dziennikarzom zaprezentowano nie tylko wszystkie zabezpieczone fałszywe pólfabrykaty banknotów, ale także sprzęt i urządzenia wykorzystywany w procesie produkcji, w tym olbrzymie, profesjonalne prasy drukarskie.

INFRASTRUKTURA, CZYLI TO CZEGO POTRZEBUJE POLICJANT

Jeden z kompleksów policyjnych w Madrycie to praktycznie małe, autonomiczne miasteczko. Na terenie obiektu znajduje się kilkanaście budynków, w których rozmieszczone są poszczególne wydziały, olbrzymi parking dla pracowników oraz przychodnia lekarska, a nawet placówka bankowa. Istotnym elementem jest baza szkoleniowa obejmująca kryte strzelnice, w tym strzelnicę multimedialną. W trakcie ćwiczeń funkcjonariusze, muszą wykazać się opanowaniem, a także celnością. Treningi zawierają strzelania statyczne, a także dynamiczne z symulacją warunków realnie występujących w trakcie pełnienia służby. Instruktorzy pracują w specjalnie zaprojektowanych ubiorach ochronnych łączących funkcje kamizelki taktycznej i kuloodpornej oraz mają rzadki przywilej noszenia własnej naszywki specjalistycznej. Takie prawo w Hiszpanii mają tylko wybrane służby.

PODSUMOWANIE

Inny kraj, kultura i tradycja organizacji, inne uwarunkowania ekonomiczne i społeczne, jednak szansa poznania i przyjrzenia się z bliska, interesującemu nas wycinkowi sposobu funkcjonowania Policia Nacional, miały dużą wartość edukacyjną. Bezpośredni kontakt z funkcjonariuszami pozwolił zobaczyć, jak ta instytucja podeszła do problematyki efektywnego wykorzystania social mediów w nowoczesnej pracy policyjnej. Przy okazji dowiedzieliśmy się wielu innych rzeczy, a wiedza to podstawa szukania nowych, tańszych i bardziej efektywnych rozwiązań. Chociaż różnimy się kolorem munduru czy szczegółowymi kompetencjami, to jednak funkcjonariuszy wszystkich służb policyjnych łączy jedno, służymy obywatelom, aby jak najlepiej zapewnić bezpieczeństwo.

Tekst: Małgorzata Wersocka, Sławomir Cisowski