„Nie przegraj!” – kampania przeciwko komercyjnemu wykorzystywaniu seksualnemu dzieci i młodzieży
Chęć posiadania modnych ubrań, kosmetyków czy gadżetów – to, zdaniem 58% młodych Polaków, powód podejmowania kontaktów seksualnych przez dzieci i młodzież w zamian za korzyści materialne lub finansowe. Problem zagrożeń dzieci i młodzieży komercyjnym wykorzystywaniem seksualnym został poruszony podczas konferencji inaugurującej kampanię „Nie przegraj!”. Kampania realizowana będzie przez Fundację Dzieci Niczyje w ramach rządowego programu „Razem bezpieczniej” w perspektywie nadchodzących Mistrzostw Europy w piłce nożnej 2012.
„Nie przegraj!” to pierwsza ogólnopolska kampania dotycząca problemu komercyjnego wykorzystywania seksualnego dzieci. Jej celem jest uświadomienie potencjalnych sprawców, że nawiązywanie komercyjnych stosunków seksualnych z małoletnimi jest nielegalne. Akcja zwraca także uwagę na fakt, że młodzi ludzie mogą wyglądać na znacznie starszych, niż są w rzeczywistości. Kampania „Nie przegraj!” ma wskazać jakie regulacje prawne obowiązują w Polsce i na Ukrainie, a w rezultacie zapobiec popełnianiu przestępstw i ochronić dzieci przed wykorzystywaniem. W ramach kampanii przewidziane są także działania adresowane do młodzieży, którą należy uświadomić, że konsekwencje podejmowania ryzykownych zachowań mogą być bardzo poważne i długofalowe. Oprócz działań edukacyjnych młodzieży oferowane jest także bezpłatne wsparcie w ramach Telefonu Zaufania dla Dzieci i Młodzieży 116 111. Ponadto, kampania ma na celu wskazanie młodym ludziom pozytywnych wzorców i rozwiązań oraz podniesienie świadomości społeczeństwa.
Głównym celem kampanii jest ograniczenie występowania problemu poprzez podniesienie świadomości społecznej oraz ochronę dzieci i młodzieży przed komercyjnym wykorzystywaniem seksualnym.
Adresatami działań kampanii są:
• dzieci i młodzież w wieku 13-18 lat,
• profesjonaliści pracujący z młodzieżą,
• służby zaangażowane w przeciwdziałanie komercyjnemu wykorzystywaniu dzieci i handlowi dziećmi,
• polscy i zagraniczni turyści, kibice, którzy mogą stać się sprawcami lub być świadkami przypadków komercyjnego seksualnego wykorzystywania dzieci.
Komercyjne wykorzystywanie podczas Mistrzostw Europy w Piłce Nożnej w 2012 r.
Kampania realizowana jest 4 miastach goszczących Mistrzostwa w Polsce, w graniczącym z Ukrainą województwie podkarpackim oraz w 4 miastach goszczących Mistrzostwa na Ukrainie, pod patronatem instytucji rządowych oraz z organizacjami pozarządowymi, współpracującymi z Fundacją Dzieci Niczyje w ramach Koalicji przeciwko komercyjnemu wykorzystywaniu seksualnemu dzieci. Doświadczenia innych krajów wskazują, że podczas międzynarodowych mistrzostw w piłce nożnej, gdy do miast goszczących rozgrywki zjeżdżają się kibice z kraju i z zagranicy, istnieje ryzyko wystąpienia przypadków czerpania korzyści z komercyjnego wykorzystywania dzieci. Turyści mają poczucie anonimowości, co zwiększa ich gotowość do korzystania komercyjnych usług seksualnych; a spożywanie alkoholu towarzyszące imprezom może dodatkowo nasilić ryzyko zaistnienia niebezpiecznych dla dzieci i młodzieży sytuacji. Zorganizowane grupy przestępcze, mogą wykorzystać napływ turystów do procederu komercyjnego wykorzystywania dzieci. Ponadto mistrzostwa mogą przyciągnąć młodzież z wielu miejscowości, zainteresowaną przeżyciem przygody, a jednocześnie nieświadomą istniejących zagrożeń.
Chociaż zjawisko komercyjnego wykorzystywania seksualnego dzieci jest ciągle aktualnym problemem, mistrzostwa są szczególną okazją, aby zwrócić na nie uwagę.
Działania w ramach kampanii:
• Badanie postaw i doświadczeń młodzieży
Badanie miało na celu diagnozę problemu komercyjnego wykorzystywania, a jego wyniki posłużyły do przygotowania materiałów informacyjno-edukacyjnych. Badanie składało się z części jakościowej - zogniskowanych wywiadów grupowych z młodymi ludźmi w wieku 15-18 lat w miastach goszczących Mistrzostwa: Warszawie, Poznaniu i Gdańsku, oraz ilościowej – pytań omnibusowych na temat postaw wobec komercyjnego wykorzystywania seksualnego dzieci. Realizacja części badawczej zakończyła się w lipcu 2011.
• Przygotowanie programu edukacyjnego dla młodzieży nt. zagrożeń związanych z komercyjnym wykorzystywaniem seksualnym
Opracowane zostały scenariusze zajęć edukacyjnych dla gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych dotyczące omawianego problemu. Scenariuszom towarzyszą materiały pomocnicze do pracy z młodzieżą. Jedną z proponowanych metod pracy jest gra edukacyjna, w której uczestnicy stają przed dylematami, a podejmując decyzje przechodzą do kolejnych etapów gry opierającej się na aktywnym udziale młodzieży i dyskusji z prowadzącym.
• Edukacja profesjonalistów
Pod koniec 2011 r. przeprowadzone zostały konferencje promujące kampanię w miastach goszczących Mistrzostwa i w województwie podkarpackim oraz szkolenia dla profesjonalistów – pedagogów, nauczycieli, psychologów i przedstawicieli służb, przygotowujące do prowadzenia zajęć z młodzieżą na podstawie przygotowanych scenariuszy bądź do nawiązywania kontaktu z młodzieżą zagrożoną problemem. W ramach lokalnych strategii kampanii w 2012 r. przygotowani edukatorzy będą prowadzić zajęcia z młodzieżą.
• Strona www dla młodzieży
Strona stanowi źródło informacji o zagrożeniach związanych z płatnymi usługami seksualnymi, procederach: handlu ludźmi i komercyjnego wykorzystywania seksualnego, możliwościach uzyskania wsparcia psychologicznego i prawnego.
• Informowanie sprawców i świadków
Przekazy adresowane do potencjalnych sprawców/klientów oraz świadków komercyjnego wykorzystywania seksualnego dzieci dotyczyły będą polskich regulacji prawnych (wykorzystywanie seksualne, prostytucja, grooming) oraz możliwości błędnej oceny wieku osób oferujących usługi seksualne. Przekaz będzie docierał do odbiorców w różnych formach (outdoor, indoor, Internet).
Kampania została objęta honorowym patronatem Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji, Ministerstwa Edukacji Narodowej, Komendy Głównej Policji oraz Komedy Głównej Straży Granicznej.
ac (mat. Fundacja Dzieci Niczyje)